Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-17, 11:35 Temat postu: Wieluńska ciuchcia....Wakacje, czas podróżowania nad morze, w góry itede...
jak kiedyś brzmiały słowa piosenki...
"wsiąść do pociągu byle jakiego,
nie dbać o bagaż, nie dbać o bilet
ściskając w ręku kamyk zielony.
patrzeć jak wszystko zostaje w tyle...."
a kto pamięta naszą lokalną ciuchcię, wieluńską wąskotorówkę??
istniała spokojnie do 31.08.1987, przewożąc ludzi do Wielunia i do Praszki, człapiąc sobie powoli....
ile o niej było kawałów !?
a czy pozostał wśród Was sentyment do tej kolejki??
a może ma ktoś jakieś zdjęcia "ciuchci" w swoim albumie, warto by wstawić tutaj
będzie "pomógł" za zdjęcia
Parowóz Px48 na jednym z przystanków kolejki wieluńskiej oczekuje na odjazd w kierunku Praszki. Widoczna na ścianie budynku tabliczka "zakaz fotografowania" wskazuje wyraźnie na epokę socjalizmu
WIELUŃSKA KOLEJ WĄSKOTOROWA
Historia powstania Wieluńskiej Kolei Wąskotorowej jest, jak się później okaże, nierozerwalnie związana z inną koleją, o której będzie mowa na wstępie. Przenieśmy się w wyobraźni do schyłku XIX wieku w rejon północnego Śląska nad rzekę Prosnę w okolice miejscowości Praszka. Samodzielne Państwo Polskie nie istniało wówczas od stu lat, gdyż znajdowało się pod obcymi zaborami. Granica między dwoma spośród nich była wytyczona między innymi wzdłuż biegu rzeki Prosny. Na wschód od rzeki wraz z miejscowością Praszka była Carska Rosja, a właściwie tak zwany Kraj Nadwiślański dawniej zwany Królestwem Polskim. Była to niegdyś namiastka etnicznej państwowości polskiej z marionetkowym rządem namiestnikowskim, będąca pod panowaniem Rosji. Zachodnią zaś stronę wraz z miejscowością Zawisna, która dziś jest częścią Praszki, zajmowało Cesarstwo Niemieckie. Jak wiemy, w państwie tym obowiązywała od 1892 roku "Ustawa o kolejach lokalnych", która była bardzo pomocna w powstawaniu takich kolei, zapewniając ułatwienia formalno-prawne i pomoc finansową ze strony państwa. Koleje lokalne przyczyniały się znacząco do rozwoju gospodarczego rejonów, przez które przebiegały i zasadniczo usprawniały komunikację oraz przewóz towarów w tych rejonach. Z potrzebą zbudowania takie| właśnie kolei wystąpili liczący się mieszkańcy blisko dwutysięcznego wtedy miasta Landsberg O/S, obecnie znanego pod nazwą Gorzów Śląski do władz powiatu w Rosenberg, dzisiaj Olesno. Władze powiatu poparły inicjatywę i wraz z udziałowcami prywatnymi powołały na początku 1895 roku konsorcjum do budowy takiego połączenia z najbliższą stacją ówczesnych Pruskich Kolei Państwowych (KPEV), znajdującą się właśnie w Rosenbergu. Z uwagi na minimalizację kosztów przedsięwzięcia, wybrano budowę kolejki wąskotorowej o prześwicie toru 750 mm. Zezwolenie na jej budowę otrzymano od władz regencji opolskiej w dniu 30 marca 1895 roku. Pozwalało ono także na eksploatację wspomnianej linii przez okres 99 lat. Po zgromadzeniu odpowiednich środków finansowych, przystąpiono wiosną 1896 roku do realizacji zamierzenia. Prace projektowe, wykonawcze i budowlane oraz dostawy taboru zlecono firmie Arthur Koppel z Berlina. Firma ta stała się wkrótce znaną z budowy wszelkiego rodzaju kolejek dojazdowych, gospodarczych i przemysłowych, a budowa kolejki z Landsberg do Rosenberg było dla niej pierwszym tak kompleksowym zleceniem. Prace przebiegły sprawnie i cała linia o długości 17,64 km była gotowa jeszcze tego samego roku. W dniu 13 listopada 1896 roku nastąpiło urzędowe otwarcie ruchu. Kolejka nosiła odtąd oficjalną nazwę: Kleinbahn Landsberg - Rosenberg, a pierwsze jej dwa parowozy zostały nazwane, co było wówczas w zwyczaju, na cześć głównych udziałowców. Pierwszy z nich nazwano "Hohenlohe", od nazwiska rodowego książęcych właścicieli dóbr ziemskich pod Landsbergiem. Arcyksiążę Hugon Hohenlohe-Oehringen był także znanym na Górnym Śląsku właścicielem dużej huty cynku, nazwanej też jego imieniem, oraz kilku zakładów cynkowych i kopalń węgla kamiennego. Drugi identyczny parowóz nazwano "Rosenberg", dla podkreślenia udziału miasta i powiatu. Dla lepszego wykorzystania kolejki i zwiększenia zysków, wkrótce linię przedłużono z Landsbergu do granicznej miejscowości Zawisna, przez którą odbywał się znaczny ruch towarowy pomiędzy sąsiadującymi państwami. Tędy też przemieszczały się tysiące robotników sezonowych z Królestwa Polskiego w poszukiwaniu pracy na Śląsku. To przedłużenie o długości 4,7 km oddano do ruchu 8 grudnia 1899 roku. Kolejka była własnością powiatu. Przy końcu linii w Zawisnej, wybudowano budynek komory celnej i odpraw towarowych, a w samej Zawisnej postawiono wkrótce okazały, jak na tak małą kolejkę, budynek dla podróżnych z barem dworcowym i pokojami noclegowymi. Właścicielem tego gospodarstwa dworcowego był pan Albert Plochowietz. Dalsze bardzo poważne inwestycje na kolejce miały miejsce w czasie pierwszej wojny światowej. Po szybkim zajęciu przez wojska niemieckie znacznych terenów byłego Królestwa Polskiego i usunięciu z nich Rosjan, kolejką zainteresowały się niemieckie władze wojskowe. Ponieważ nowo zajęte tereny, co było zresztą charakterystyczne dla ówczesnej Rosji posiadały bardzo złe drogi kołowe i bardzo rzadką sieć kolejową, zaistniała więc pilna potrzeba poprawy tego stanu dla sprawnego zaopatrywania wojsk frontowych i funkcjonowania oraz rozwoju gospodarczego zdobytych terenów. Najprostszym i najszybszym w warunkach wojennych sposobem rozwiązania problemów transportowych tych terenów upatrywano między innymi w rozbudowie kolei wąskotorowej Landsberg - Rosenberg. Rozbudową zainteresowane były zarówno władze powiatu wieluńskiego z nowo utworzonym powiatowym urzędem budowlanym, jak i władze wojskowe tego rejonu. Prace wykonywano więc wspólnymi siłami. Nowe tory postanowiono układać w dwu kierunkach. Pierwszy z nich wiódł na północ poprzez Praszkę, miasto Wieluń i dalej do Sieradza, gdzie znajdowała się już stacja niegdyś szerokotorowej Kolei Kaliskiej. Drugi kierunek wyznaczono na wschód. Z linii północnej tor odgałęział się w Praszce na prawo, szerokim łukiem schodził na południowy wschód do wsi Strojec i dalej po obraniu kierunku wschodniego przebiegał przez kolejno mijane wsie, dążąc jakby do osiągnięcia Radomska, gdzie znajdowała się stacja normalnotorowej Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Tor ten, w przeciwieństwie do dotychczasowych odcinków ułożony był, począwszy od wspomnianej wsi, na poboczach lokalnych dróg. Tak przebiegał aż do wsi Szczepany, za którą wystąpił problem pokonania szeroko rozlanej tutaj rzeki Warty wraz z jej dopływami. Budowa tymczasowego mostu polowego nie wchodziła zapewne w rachubę. Prawdopodobnie zdecydowano się na ułożenie toru po istniejącym moście drogowym w miejscowości Raciszyn, gdyż tor za wsią Szczepany skręcał ku tej właśnie miejscowości. Prace budowlane nie przebiegały jednak w takim tempie, jak przy budowie wojskowych kolei polowych o torze patentowym prześwitu 600 mm. W obu kierunkach zbudowano mniej więcej tyle samo toru. W kierunku północnym osiągnięto miasto Wieluń. Do tego ważnego i zarazem największego miasta na trasie całej kolejki uroczyście otwarto ruch osobowy w dniu 26 listopada 1916 roku. Przy okazji zmieniono nazwę kolejki na Wieluner Kleinbahn, co oznacza Kolejka Wieluńska. Tor położono jeszcze kilka kilometrów za Wieluniem do wsi Niedzieliska, by uzyskać połączenie ze znajdującą się w niej cukrownią. Cukrownię tę zbudowano tuż przed wojną w roku 1912 i nazwano "Cukrownia Wieluń". Odcinek północny kolejki wieluńskiej miał długość 26,4 km, a łącznica do cukrowni dodatkowo 3,3 km. Na kierunku wschodnim za wsią Szczepany tor poprowadzono jeszcze przez osadę Lisowice i po 1,5 km utknięto w szczerym polu na 29,8 kilometrze. Dalsze prace na obu kierunkach przerwano z kilku zapewne powodów. Z punktu widzenia władz wojskowych kolejka ta z pewnością nie miała już większego znaczenia strategicznego, gdyż front przesunął się o kilkaset kilometrów na wschód. Uznano więc słusznie, za niecelowe dalsze wiązanie sił własnych przy rozbudowie tej kolejki. Powiatu natomiast nie stać było na samodzielne prowadzenie dalszych prac. Wystarczająco kłopotliwe było utrzymanie tej pośpiesznie i oszczędnie rozbudowanej sieci. Bardzo znacznym obciążeniem dla powiatu była konieczność dodatkowego zakupu parowozów i wagonów dla obsłużenia powiększonego ruchu. Cała sieć miała teraz 81,84 km długości, czyli prawie czterokrotnie więcej niż przed wojną. Przy okazji budowy nowych tras, w miejscowości Zawisna, niejako centralnie położonej wobec całości, zbudowano parowozownię wraz z warsztatem, wieżę ciśnień i zasieki węglowe. Funkcjonowanie kolejki wieluńskiej w warunkach wojennych trwało do 1918 roku, kiedy to zakończyła się pierwsza wojna światowa. Wraz z jej zakończeniem zmienił się diametralnie status kolejki. Powstała nowa granica, tym razem jednak niemiecko-polska. Przebiegała ona w opisywanym rejonie identycznie jak poprzednia niemiecko-rosyjska, czyli wzdłuż biegu rzeki Prosny. Kolejka została więc podzielona między dwa państwa. Odrodzone 11 listopada Państwo Polskie posiadło w swych granicach blisko 3/4 całej sieci. Niemcy przewidując taką ewentualność ewakuowali cały tabor na południową jej część. W wyniku tego po stronie polskiej pozostały praktycznie same tory. Zostały one przejęte w tak zwany zarząd przymusowy przez nowo powołane Ministerstwo Komunikacji. Odtąd linie te noszą miano Wieluńska Kolej Wąskotorowa i przynależą organizacyjnie do Dyrekcji Warszawskich Kolei Państwowych. W Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Kolei Żelaznej Nr 10 z dnia 10 lipca 1920 roku znajduje się wykaz przejętych linii. Pod pozycją szóstą figuruje Wieluńska Kolej Wąskotorowa, z wyszczególnieniem dwóch linii: Niedzielisko - Praszka i Praszka - Szczepany. Pierwsze lata powojenne skierowane były na odbudowę i przystosowanie kolejki do prowadzenia ruchu. Wymieniono i wzmocniono nawierzchnię toru i podtorze, wykonano wiaty i perony na przystankach. W Wieluniu wzniesiono okazały budynek stacyjny, w którym znalazł też swą siedzibę terenowy Zarząd Kolei Wieluńskiej, oraz zbudowano parowozownię wraz z zapleczem i wieżę ciśnień. Budynki stacyjne powstały również w Mokrsku, Ożarowie i na końcowej stacji w Praszce. Tuż po wojnie kolejka była bez taboru. Według relacji pana Stefana Płuciennika, jednego z pierwszych pracowników kolejki wieluńskiej, na terenie Cukrowni Wieluń pozostał jedynie jeden, wymagający remontu, parowóz tendrzak dwuosiowy i kilka wagonów towarowych węglarek. Rozpoczęto więc ściąganie taboru z innych kolejek. Był to poważny problem z uwagi na brak połączenia z liniami kolei normalnotorowej. Posłużono się więc specjalną platformą drogową do przewozu taboru kolejkowego ciągniętą przez konie. Przy jej pomocy przewieziono ten parowóz do najbliższej wówczas stacji kolei normalnotorowej w Sieradzu, a stamtąd już koleją przesłano go do warsztatów kolejkowych w Krośniewicach celem dokonania remontu. Wkrótce przetransportowano go w ten sam sposób z powrotem do Wielunia, gdzie rozpoczął swą pracę. Przy użyciu wspomnianej platformy drogowej sprowadzono też drugi podobny parowóz i szereg wagonów towarowych. W Dzienniku Rozporządzeń Warszawskiej Dyrekcji KP nr 4 z 15 kwietnia 1921 roku znajdujemy ciekawy okólnik wydany 7 kwietnia 1920 roku, a dotyczący tego problemu. Czytamy w nim: "Parowóz nr 221 z naprawy był przewożony końmi od stacji Sieradz do Kolei Wieluńskiej odległej o 45 km. Do przewiezienia parowozu byli delegowani z tejże kolei: maszynista Stanisław Fabiszewski i cieśla Edward Szadkowski, którzy z prawdziwą starannością i sprytem wykonali swoje zadanie, dzięki czemu parowóz wagi 10 ton przewieźli w ciągu 2 dni bez wypadku i uszkodzeń. Wobec powyższego, za gorliwe wypełnienie powierzonego im zadania, czem przyczynili się do znacznej ekonomii, przyznano im nagrody pieniężne: maszyniście Stanisławowi Fabiszewskiemu w wysokości 500 Marek i cieśli Edwardowi Szadkowskiemu w wysokości 300 Marek". Jakże piękny i niestety odległy to przykład dostrzeżenia przez, będące przecież w fazie organizacji, ówczesne władze kolejowe wysiłku i zaangażowania w swą pracę podległych im pracowników. Dzięki takim właśnie pracownikom kolejka wkrótce ruszyła. Dość wcześnie okazało się, że linia wschodnia, biegnąca w kierunku wsi Szczepany jest bardzo nierentowna i jako zbędna została rozebrana. Przez kilkananaście lat pozostawał jedynie 4 kilometrowy odcinek do wsi Strojec, w pobliżu której znajdowały się pokłady rud darniowych zawierających żelazo. Eksploatację tego surowca podjęto w powstałej niedaleko tej wsi kopalni "Rozterk". Wywóz rudy prowadzono z pomocą kolejki wieluńskiej, a do kopalni zbudowana była krótka bocznica. Zasadniczymi jednak towarami transportowanymi przez kolejkę byty płody rolne, węgiel, materiały budowlane i drzewo. Wożono też pocztę. Do wybuchu drugiej wojny światowej kursy pocztowe na tej linii podlegały Dyrekcji Poczt i Telegrafów w Warszawie. Po zakończeniu wojny zarówno Wieluń jak i wszystkie urzędy pocztowe na linii do Praszki znalazły się na terenie nowopowstałej Dyrekcji Okręgu Poczt i Telegrafów w Łodzi. Przewóz poczty na linii wieluńskiej odbywał się w dwóch parach ambulansów konduktorskich (jednoosobowych), przy czym jedna para (poranna) kursowała codziennie, a druga (popołudniowa) tylko w dni powszednie. Ambulanse były prowadzone w dwuosiowym wagonie pocztowym. Obsługiwały one następujące urzędy pocztowe: Mokrsko, Skomlin, Ożarów, Dzietrzkowice i Praszkę. Po wojnie ambulanse po niedługim czasie zostały zastąpione przez konwoje pocztowe, które obsługiwały tę linię do 1973 r. Znacznym ułatwieniem eksploatacji kolejki i szansą na zwiększenie przewozów było uzyskanie przez nią połączenia z koleją normalnotorową w Wieluniu. W dniu 1 listopada 1926r. otwarto bowiem linię Kalety - Herby Nowe - Wieluń - Podzamcze - Wieruszów. W związku z tym wybudowano wąskotorowy odcinek o długości 2 km od stacji wąskotorowej Wieluń do miejscowości Dąbrowa, w której to właśnie znajdowała się nowo zbudowana stacja Wieluń kolei normalnotorowej. Kolej ta krzyżowała się niestety w poziomie z odcinkiem do Cukrowni "Wieluń". Odcinek ten szybko zamknięto i w początku 1928 r. rozebrano, zastępując go łącznicą normalnotorową. W Dąbrowie dla kolejki zbudowano skromny układ torowy z mijanką, torem przeładunkowym i rampą dla załadunku taboru wąskotorowego na normalnotorowy. Wspólnie korzystano z budynku dworca kolei normalnotorowej. Nową stacyjkę nazwano Wieluń Wąsk. Przeładunkowy. Nazwę te później kilkakrotnie zmieniano, i tak od 1939 roku na Welungen Smbf., od 1943 na Welun Smbf, od 1946 roku na Wieluń Przeładunkowy, od 1948 roku na Wieluń Wąsk., od około 1960 roku na Wieluń Dąbrowa Wąsk. Dotychczasową stację Wieluń przemianowano na Wieluń Wąsk., a później na Wieluń Miasto Wąsk. Odcinek do Dąbrowy był ostatnią inwestycją na Wieluńskiej Kolei Wąskotorowej. Pomimo powstałego połączenia z koleją normalnotorową, co stwarzało jakby "okno na świat", na kolei wieluńskiej przeważały jednak przewozy wewnętrzne nad przewozami ekspediowanymi na kolej normalnotorową. Kolej wieluńska posiadała też nadal połączenie poprzez most graniczny na rzece Prośnie z pozostałą po stronie niemieckiej linią początkową. Była ona przez Niemców eksploatowana dalej pod nazwą Kleinbahn Rosenberg-Landsberg-Zawisna, a później jako Rosenberger Kreisbahn, którą to nazwę można by dziś przetłumaczyć na: Oleska Kolej Powiatowa. Wobec rosnących przewozów została ona przekuta na tor normalny i tak funkcjonowała ponownie od 19 listopada 1928 roku. Jej długość po przekuciu wyniosła 22 km. Kolej ta zachowała nadal połączenie z torem wąskotorowym ze strony polskiej. Urzędowe Spisy Stacji PKP z początku lat 20-tych i 30-tych wykazują dla Kolei Wieluńskiej punkt: "Granica Państwa pod Praszk, dla której stacjami zdawczymi są Praszka /po stronie polskiej/ i Zawisna /po stronie niemieckiej/ Kolei RKK"(=Rosenberger Kreiskleinbahn). Czy i co przewożono przez granicę, tego niestety nie udało się nam ustalić. Godnym podkreślenia jest fakt, że dla Dyrekcji Warszawskiej było to jedyne kolejowe przejście graniczne z Niemcami i to w dodatku wąskotorowe. W roku 1930 kolej wieluńska przechodzi w administrację DOKP w Poznaniu. Zbiegło się to z początkiem wielkiego światowego kryzysu gospodarczego, który również ciężko dotknął nasz kraj. Ponieważ kolej wieluńska wykazywała znaczny deficyt, władze kolejowe zaczęły rozważać kwestię jej dzierżawy lub nawet rozbiórki. Tym zamierzeniom zdecydowanie sprzeciwiło się wojsko, które pragnęło zachować jak największą krajową zdolność transportową, którą to upatrywano wówczas również w istniejących kolejach wąskotorowych. O sytuacji kolei wieluńskiej w okresie kryzysu świadczy pismo, jakie w dniu 10 sierpnia 1936 roku przesłał Wydział Ruchu przy DKP w Poznaniu do Ministerstwa Komunikacji. Czytamy w nim: "Pomimo wprowadzonych od 1 lipca 1932 roku obniżonych taryf na linii Wieluń - Praszka, prawie o 50% przy przewozie osób, przy przewozie zaś towarów od 1 lipca 1932 roku obniżenie od 2 do 40%, bardzo mało wzrosły wpływy kasowe, a przewozy maleją wskutek zbudowania kolei Kalety - Podzamcze, gdyż wielu klientów korzysta z tej kolei". Dalej następuje wyszczególnienie miejscowości na całej linii z podaniem lokalnego stanu zaludnienia, znajdujących się obiektów przemysłowych oraz wielkości przewozów towarowych i pasażerskich dla poszczególnych stacji i przystanków. Podano też zestawienie finansowe wpływów i wydatków. Całość dla lat 1934 i 1935. Deficyt roczny urósł z blisko 44 tyś. zł do prawie 52 tyś. zł. Podano też dodatkową przyczynę takiego stanu: "...dużą konkurencję robią autobusy linii: Częstochowa - Praszka, oraz 'Ostrowskie Linie Autobusowe S.A.' obsługujące linię Ostrów Wielkopolski -Wieluń. Toteż proponuje się zamknąć ruch, a uruchomić autobusy, lub wydzierżawić kolejkę, lub likwidację linii Wieluń -Praszka". Całość podpisał wicedyrektor kolei państwowych Pospischil. Ministerstwo zareagowało na to pismo w ten sposób, że dla zmniejszenia deficytu zaleciło oddzielenie ruchu osobowego od towarowego i wprowadzenie w ruchu osobowym wagonów motorowych z silnikami spalinowymi. Wszystko to sprawiło, że istotnie deficyt kolejki zaczął się zmniejszać. Następna innowacja zmniejszająca koszty eksploatacyjne nastąpiła w okresie drugiej wojny światowej, kiedy to kolejka włączona była do Deutsche Reichsbahn (Kolei Niemieckiej Rzeszy). Nowy zarządca wprowadził mianowicie wózki transporterowe (tzw. Rollbocki) do przewozu wagonów normalnotorowych po torach wąskotorowych. Według relacji ówczesnych pracowników kolejki ten rodzaj przewozów sprawiał wiele problemów z uwagi na zbyt słabą nawierzchnię torową. Od 1944 roku pociągi osobowe zaczęły kursować poza Praszkę do samego końca wąskiego toru. Po minięciu dwóch mostów, w tym jednego dawniej dwukrotnie granicznego i taryfowym jednym kilometrze pociągi docierały do Zawisnej Wąsk., zwanej wówczas Grenzwiese Ost. Stąd, jak informuje rozkład jazdy z tego okresu, w oddaleniu 0,3 km znajduje się Grenzwiese, czyli stacja normalnotorowej kolei rosenberskiej. Po wyzwoleniu, kolejka wznowiła ruch tymczasowy już w lutym 1945 roku, czyli jeszcze przed zakończeniem drugiej wojny światowej. W dniu 29 sierpnia 1945 roku zatwierdzono podział administracyjny sieci PKP na 10 okręgów. Kolej wieluńska, ponownie w gestii PKP, początkowo przynależała administracyjnie do DOKP w Łodzi z zachowaniem zarządu terenowego, a po zlikwidowaniu dyrekcji łódzkiej, od 1 lipca 1958 roku przynależała pod Zarząd Kolei Dojazdowych przy DOKP w Poznaniu. Zlikwidowano wówczas terenowy Zarząd Kolei Wieluńskiej w Wieluniu. Kolej wieluńska przez kolejne lata służyła swojemu powiatowi przewożąc towary i okoliczną ludność. W połowie lat 60-tych zaczęła się zaznaczać silna dominacja transportu drogowego. Na kolejce malały przewozy, a rósł deficyt, l chociaż pod koniec lat 60-tych zaczęto w Zarządzie Kolei Dojazdowych myśleć ojej likwidacji, to przetrwała ona jeszcze kolejne dwadzieścia lat. Kolej wieluńską z uwagi na małe przewozy towarowe ominęło wprowadzenie lokomotyw spalinowych. Ciągle istniał dylemat: z jednej strony nieopłacalność dalszego utrzymania, a z drugiej strony ciągła przydatność dla rejonu. Wielokrotnie kolejka okazywała swą potrzebę istnienia. gdy zawodził transport drogowy przy bardzo śnieżnych zimach oraz podczas tzw. "kryzysów paliwowych" ówczesnej gospodarki. Nawet stan wojenny z 1981 roku zamrażając wszelkie radykalne decyzje pomógł jakby w dalszym przetrwaniu tej kolejki. Mijały kolejne lata jakby sennego, lecz niepewnego istnienia, aż przyszedł kres i w dniu 31 sierpnia 1987 roku trasę z Wielunia do Praszki i z powrotem przemierzył ostatni planowy osobowy pociąg wąskotorowy. W tym przejeździe uczestniczyło grono miłośników wąskich torów, dla których zapewniono kilka fotostopów, pozostałym pasażerom zadumanym nad przemijaniem czasu specjalnie to nie przeszkadzało. W kilka dni później rozpoczęto prace rozbiórkowe. Nieco dłużej funkcjonowała dawna linia początkowa z Olesna do Gorzowa Śląskiego (od 1928 roku jako normalnotorowa). Po drugiej wojnie światowej pod zarządem PKP prowadzono na niej ruch osobowy do 1993 roku, a rok później nastąpiło jej zamknięcie. Toru jednak nie rozebrano pozostawiając go "na pastwę losu". Po kolejce wieluńskiej pozostały w terenie liczne ślady w postaci zachowanych dworców, mostów oraz nasypów.
TABOR WIELUŃSKIEJ KOLEI WĄSKOTOROWEJ
Berlińska firma Arthur Koppel, której zlecono opracowanie projektu i wybudowanie kolei wąskotorowej z Landsbergu do Rosenbergu, otrzymała też prawo do wyposażenia tej kolei w potrzebne parowozy i wagony. W chwili otwarcia ruchu kolej ta posiadała dwa dwuosiowe parowozy wyprodukowane przez siostrzaną firmę Markische Lokomotiv - Fabrik Schlachtensee. Zwiększające się przewozy towarowe, szczególnie po przedłużeniu linii do Zawisnej, spowodowały konieczność zakupu silniejszych maszyn. Wraz z otwarciem tego przedłużenia przybył parowóz o trzech osiach napędowych oraz czwartej tocznej pod budką maszynisty i mocy 100 KM, tj. dwukrotnie silniejszy od dotychczas posiadanych. Dwa lata później dokupiono następny o identycznym układzie osi i mocy. Pierwszy z nich został wyprodukowany przez firmę Krauss & Co. z Monachium, co było wyjątkiem, gdyż wszystkie następne nowe parowozy pochodziły już wyłącznie z firmy Orenstein & Koppel, w skład której weszły firmy wymienione na wstępie. W roku 1907 inwentarz parowozów powiększono o pierwszą maszynę o czterech osiach napędowych. Kolejny taki egzemplarz przybył w 1912 roku. Kolejne nowe parowozy przybyły w czasie pierwszej wojny i były przeznaczone przede wszystkim do obsługi nowych tras. Z uwagi na słabszą nawierzchnię budowanych w warunkach wojennych tras, zakupiono maszyny o dwóch i trzech osiach napędowych. Po pierwszej wojnie światowej kolejka, która pozostała po stronie niemieckiej, dokupiła w 1923 roku jeszcze jeden nowy parowóz o czterech osiach napędowych oraz nabyto okazyjnie jedną używaną maszynę. Była ona wyjątkowej konstrukcji, a została wyprodukowana przez firmę Hagans z Erfurtu. Pierwotnie posiadała pięć osi napędowych, przy czym dwie tylne znajdowały się w wózku i były napędzane za pomocą układu dźwigni wahliwych opatentowanego przez firmę Hagans. Parowóz ten zbudowany był na zamówienie niemieckich kolei Oberschlesische Schmalspurbahnen (= Górnośląskich Kolei Wąskotorowych) dla toru 785 mm. Na kolejkę Landsberg - Rosenberg przybył po przebudowie na tor 750 mm i miał już zdemontowany skomplikowany układ napędowy. Posiadał więc teraz tylko trzy osie napędowe i dwuosiowy tylny wózek toczny z kołami o tej samej średnicy co napędowe. Koła toczne były bowiem przerobione z napędowych. W roku 1928, po przekuciu toru na normalny prześwit, czyli 1453 mm, dokonano ostatniego zakupu parowozów dla tej kolejki. Zakupiono wtedy, również w firmie Orenstein & Koppel dwie trzyosiowe maszyny. Wszystkie opisane dotychczas parowozy były tendrzakami. Niewiele niestety z braku źródeł możemy powiedzieć o ilości, typach i pochodzeniu wagonów tej kolejki. Z posiadanych zdjęć można wywnioskować jedynie, że np. pierwsze wagony osobowe były dwuosiowe lekkiego typu. Na zdjęciu z 1916 roku widać już dwa różnej budowy czteroosiowe wagony osobowe oraz jeden dwuosiowy mocniejszego już typu. W czasie wojennej rozbudowy tabor wagonowy dostarczała między innymi fabryka wagonów w Gorlitz. Po stronie polskiej, jak już nadmieniliśmy, na liniach, które po pierwszej wojnie weszły w skład Wieluńskiej Kolei Wąskotorowej, nie było prawie żadnego taboru. Po odbudowie, ruch rozpoczęto resztkami taboru zostawionego na terenie Cukrowni "Wieluń" oraz taborem sprowadzonym przy użyciu wspomnianej platformy drogowej. Platformą tą przywieziono 5 węglarek, 5 wagonów krytych i 10 par wózków leśnych. Z tego powodu na kolejce wieluńskiej były początkowo wyłącznie wagony dwuosiowe towarowe. Na brak wagonów osobowych zaradzono sobie w ten sposób, że we własnym zakresie przebudowano kilka wagonów towarowych krytych na tzw. "towosy", czyli towarowe przystosowane do przewożenia osób. Cały ruch obsługiwały dwa dwuosiowe parowozy. Silniejszy tabor mógł przybyć na kolejkę wieluńską dopiero po uruchomieniu połączenia z koleją normalnotorową w Wieluniu, czyli po 1926 roku. Przybyły wtedy między innymi dwa czteroosiowe parowozy, które były zbudowane dla leśnej kolejki w Sutin w Karpatach Wschodnich, dla toru 800 mm. Pierwotnie byty one opalane drewnem. W warsztatach kolejowych w Krośniewicach dokonano ich naprawy głównej, podczas której przystosowano je do pracy na torze 750 mm. Przypadkowo oba zostały zbudowane również w fabryce Orenstein & Koppel, a jako ciekawostkę konstrukcyjną posiadały rozkute w części środkowej korbowody w ten sposób, że utworzone zostało oko, przez które od zestawu kołowego znajdującego się na tej wysokości przechodziła korba do napędu suwaka rozrządu pary. Przysłano też wagony osobowe w miejsce "towosów" i brankardy. Dotychczas eksploatowane dwuosiowe parowozy stopniowo wycofano. Na ślad innych parowozów na tej kolei nie natrafiliśmy. Być może taki ilostan wystarczył, gdyż w 1940 roku wykazywane są nadal tylko dwa parowozy i dodatkowo nieznana nam lokomotywa spalinowa. Pierwsze zastosowanie trakcji spalinowej na kolejce wieluńskiej miało miejsce w 1938 roku. Wtedy to, zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Komunikacji wprowadzono do ruchu pasażerskiego wagony motorowe. Pod koniec 1938 roku przybyły dwa takie wagony zbudowane w Zakładach Ostrowieckich. Oba wagony były dwuosiowe, identycznej budowy i jednokierunkowe, gdyż posiadały po jednej kabinie sterowniczej. Ponieważ na stacjach zwrotnych nie było obrotnic eksploatowano je początkowo w parze, gdzie podczas jazdy wagon znajdujący się aktualnie na czole ciągnął wagon tylny. Po zamontowaniu odpowiednich obrotnic mogły te wagony pracować również indywidualnie lub ciągnąc jako doczepkę zwykły wagon osobowy. W połowie 1939 roku przybyły z Zakładów Ostrowieckich kolejne dwa wagony motorowe, tym razem jednak większe, czteroosiowe z dwiema kabinami sterowniczymi każdy. Dwuosiowe wagony motorowe przekazano wkrótce na Koleje Kujawskie. Oba czteroosiowe wagony motorowe w czasie drugiej wojny światowej pracowały na kolejce wieluńskiej nadal, pomimo ówczesnej reglamentacji paliw i później do 1948 roku, po czym przesłano je do naprawy w Krośniewicach i na kolejkę macierzystą więcej nie powróciły. Trakcja spalinowa więcej tutaj nie gościła. W czasie drugiej wojny światowej zarząd niemiecki wprowadził wózki transporterowe, tzw. Rollbocki, do przewozu po wąskim torze wagonów normalnotorowych, prawdopodobnie trzy takie pary. Dwa z nich przetrwały do czasu likwidacji kolejki i obecnie znajdują się w ekspozycji Muzeum Kolei Wąskotorowych w Sochaczewie. Pod koniec wojny ściągnięto na kolejkę 6 różnych parowozów. Być może wystąpił wówczas chwilowy znaczny wzrost przewozów zaopatrujących wojsko lub był to tabor ewakuowany przed nadchodzącym frontem, co trudno dziś ustalić. Po wojnie dodatkowe parowozy rozdysponowano na inne kolejki. Wkrótce jednak okazało się, że znacznie wzrosły przewozy osobowe jak i towarowe. Ilostan parowozów zwiększano do czterech lub pięciu, zależnie od potrzeb. Z dwu parowozów eksploatowanych od lat dwudziestych pozostał tylko jeden, drugi z nich przystosowano z powrotem do pracy na torze o prześwicie 800 mm i skierowano na Warszawskie Koleje Dojazdowe. Oprócz parowozów sprowadzono też do Wielunia z innych kolejek wagony osobowe starszej budowy oraz całkiem nowe typu 1Aw z fabryki w Świdnicy. Przybywały też nowe wagony towarowe budowane w Chorzowskiej Wytwórni Konstrukcji Stalowych "Konstal". Po zamknięciu kolejki wieluńskiej, dobre jednostki taboru przesłano na inne kolejki, kilka sztuk wysłano do Muzeum w Sochaczewie, a resztę złomowano. Na terenie byłej stacji w Praszce jako pamiątkę po kolejce wyeksponowano parowóz Px48-1770 i czteroosiowy wagon osobowy typu 1Aw Bxhpi 00380024 312 7.
W artykule wykorzystano między innymi relacje ustne i uwagi byłych pracowników kolejki wieluńskiej oraz miłośników kolei wąskotorowych. Szczególnie cenne informacje i uwagi wnieśli panowie: Lucjan Brandowski, Wojciech Dębiński, Stefan Płóciennik oraz Jan Szponder. Autorzy artykułu pragną tą drogą serdecznie im podziękować.
Ilustrowany Magazyn Historyczno - Modelarski "Koleje Małe i Duże", dwumiesięcznik Nr 6 (8) listopad 2001 r.
magazyn Koleje Małe i Duże nr 6/2001 ( z w/w artykułem) jest jeszcze do nabycia u Wydawcy dwumiesięcznika http://www.kmd.pl/stopka.phpMAR-COM - 2007-07-17, 14:08 Pamiętam bardzo dobrze tą kolejkę , jeździłem nią do Praszki i z powrotem .
Pamiętam że jechało sie do Praszki ok. 2,5 h
Niewiele już po niej zostało , ciuchcia wraz z wagonem stoi w Praszce w muzeum.
[ Dodano: 2007-07-17, 15:12 ]
zdjęciezwyczajna - 2007-07-17, 14:28 ja pamiętam,często jeżdziłam jako dziecko z babcią na grzyby:),siedzenia twarde jak diabli ale przeżycia niezapomniane Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-17, 15:25 taaaaaak, wycieczki na grzyby...
jak ja z moja klasą z podstawówki pojechaliśmy z naszą wychowawczynią p. Trzeciakową na grzyby to stan termosów u mnie w domu był -1
jakoś strasznie "ciuchcia" telepała na boki, a wieszanie termosu w torbie na wieszaku niezbyt mu posłużyło
MAR-COM - masz pomógł, zgodnie z obietnicą
a może ktoś ma zdjęcia z okresu gdy ciuchcia była jeszcze w użytkowaniu ??yampress - 2007-07-17, 15:44 pamiętam dzień zamknięcia ciuchci.....
i ostatnie jazdyzwyczajna - 2007-07-17, 16:36
Grzegorz Nowak (W) napisał/a:
p. Trzeciakową
fajną miałeś wychowawczynię Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-17, 16:59
yampress napisał/a:
pamiętam dzień zamknięcia ciuchci.....
i ostatnie jazdy
to może napisz jak to wyglądało, pewnie większość użytkowników forum nawet nie wie, że była kiedyś wąskotorówka w Wieluniu yampress - 2007-07-17, 20:03 ok tyle co pamiętam. byłem brzdącem w tamtych czasach mając kilka latek ....
Tego dnia zebrało sie tam torchę ludzi aby pożegnać kolejkę, a kolejka tylko chyba kursowała w stronę dworca PKP na Dąbrowie po torach których teraz już nie ma bo rozebrali, zabierając ludzi w swoja ostatnia podróż. Pamiętam jeszcze jak dymek buchał z komina ciuchci no i pożegnalne gwizdy oraz podkładanie korków przez starszych chłopców po to aby wystrzeliwały podczs najazdu przez koła....MAR-COM - 2007-07-17, 21:04 Historyczny rozkład jazdy ciuchci
Żródła zdjęć:
1. http://www.koleje.wask.pl...=111kolszcz.jpg
2. http://www.koleje.wask.pl...0a_bluefish.jpgGrzegorz Nowak (W) - 2007-07-18, 07:15 MAR-COM..
bardzo fajne te rozkłady- pochodzą ze strony Wieluńska Kolej Dojazdowa
rozkład nr 1 to: Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1946/47
rozkład nr 2 to: Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1985/86 MAR-COM - 2007-07-18, 13:36 Z tego co pamiętam to ta ciuchcia 2 razy dziennie pokonywała trasę Dąbrowa - Wieluń - Praszka - Wieluń . a we wczesniejszych latach - jak most na Prośnie w Praszce był sprawny to trasa była następująca : Dabrowa-Wieluń-Praszka-Zawisna-Praszka-Wieluń-Dąbrowa
Gdzieś mam coś więcej, tylko musze poszukać Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-18, 22:36
w/w zdjęcie pochodzi z artykułu z Młodego Technika nr 2/1998 poświęconego wieluńskiej kolejce, cały artykuł cytowany jest tu
a wracając do zdjęcia, to jak dla mnie fotka, mimo kiepskiej jakości, ma niesamowity klimat
zawiadowca zatrzymujący ruch na drodze, ciuchcia i obowiązkowy Duży Fiat
kojarzy ktoś może to miejsce na trasie??Krzysztof - 2007-07-19, 07:24
Grzegorz Nowak (W) napisał/a:
(...) kojarzy ktoś może to miejsce na trasie??
Ba!
Ulica Traugutta przy Dworcu Wąskotorowym, przy wylocie ulic Wyspiańskiego i Grunwaldzkiej.
Nieraz z aluminiowych jednozłotówek robiło się "plaskatą" odmianę polskiego złotego.
A ile razy człowiek jeździł tą dymiącą ciuchcią. Jeszcze pamiętam te drewniane ławeczki.Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-19, 08:28 Krzysztof - dzięki za utwierdzenie mnie w przypuszczeniach...
zastanawiałem się czy nie jest to np. stacja "Mokrsko-Szosa", ale ul. Traugutta bardziej mi "podchodziła" - a za rozpoznanie miejsca masz "pomógł"
a może ktoś pofatyguje się z aparatem na ul. Traugutta i zrobi zdjęcie tego miejsca jak wygląda obecnie... i najlepiej z tego samego ujęcia ??alef - 2007-07-19, 19:02 A ja mam pisemko (Koleje małe i duże) z którego przepisano artykuł. Zdjęć nikt nie dodał a są fajne. Bardziej intresujący jest wątek kolei z Praszki na Działoszyn. Kolejka miała dotrzeć na Zalesiaki (po kamień na budowe dróg) ale budowy Niemcy nie skończyli (dotarli do miejscowości Szczepany). Kolejkę po I wojnie światowej rozebrano. w 1925r funkcjonował odcinek do Rudnik a w późniejszych latach tylko do Strojca skąd wywożono rudę żelaza. Recop obiecał zeskanować bilety z przedostatniego kursu (brał w nim udział) i być może zamieści zdjęcia z pożegnania kolejki jeśli właściciel udostępni nam zdjęcia.Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-19, 19:17
alef napisał/a:
Recop obiecał zeskanować bilety z przedostatniego kursu (brał w nim udział) i być może zamieści zdjęcia z pożegnania kolejki jeśli właściciel udostępni nam zdjęcia.
byłoby super !!ourson - 2007-07-19, 19:21 Jako że z pracy mam tylko kawałeczek do tego miejsca postanowiłem rozprostować kości i pójść zrobić to zdjęcie. Poczułem się nieco zaskoczony tym że nie bardzo potrafię zlokalizować miejsce przecięcia ul. Traugutta przez kolejkę. Pamiętam przecież kolejkę, a ślad po torach usunięto przecież niedawno.
Więc wydaje mi się, że obecnie to miejsce wygląda tak:Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-19, 19:27 dobre ujęcie, ourson!!
trochę słupów przybyło, ale ten najbliższy przy drodze wydaje się być ten sam...
no i jakoś brakuje "samowarka", zawiadowcy i Dużego Fiata...
dobrze że droga chociaż ładniejsza
ourson - masz pomógł ourson - 2007-07-19, 19:40 Dla zainteresowanych - na allegro jest licytowany numer "Kolei małych i dużych" 6/2001 - ten o którym pisze alef.
http://www.kmd.pl/6_2001.phpArchdevil - 2007-07-19, 20:18 Swoją drogą, zauważcie linię ciągłą, której wtedy przy przejeździe nie było
Dorzucam jeszcze jedną fotkę zrobioną po drodze.Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-19, 21:20 pragnę wszystkim zwrócić uwagę na jedną rzecz - ulotność historii....
Wieluńska Kolej Dojazdowa została zlikwidowana 20 lat temu - dokładna rocznica będzie 31.08.2007 ....
TO TYLKO 20 lat temu !!
jest to tak niewielki okres w historii, a przecież jak mało pozostało na naszym terenie śladów po niej - nie ma torów, nie ma stacji, tabor za wyjatkiem pozostałości w Praszce pojechał do innych muzeów w Polsce ...
a w naszym Wieluniu - nie ma nic....
prawie nic, oprócz naszej pamięci!!
i jakże celne określenie zawarłeś w swoim poście:
ourson napisał/a:
Poczułem się nieco zaskoczony tym że nie bardzo potrafię zlokalizować miejsce przecięcia ul. Traugutta przez kolejkę. Pamiętam przecież kolejkę, a ślad po torach usunięto przecież niedawno.
....
smutne to...
a już w Młodym Techniku 2/1988 napisano:
Cytat:
(...) Nieuchronnie rodzi się pytanie, co dalej z taborem, wzbudzającymi ciągle zainteresowanie małymi wąskotorowymi parowozami? Podobno myśli się o założeniu muzeum, może jakiego skansenu. Czas zweryfikuje te zamiary(...)
szkoda, że nawet przejazd prze ul. Traugutta ciężko znaleźć...
a jak z podanej strony przez oursona KMiD z opisu kolejki wieluńskiej wynika :
Koleje Małe i Duże 6/2001 napisał/a:
Kolejka wieluńska, czynna do 1987 roku, była miejscem niezbyt często odwiedzanym przez kolejowych fanów. Trudno to wytłumaczyć zważywszy fakt, że do samego końca kolej ta nie poddała się jakiejkolwiek modernizacji i prowadziła ruch wyłącznie starym taborem.
Archdewil - pomógł
a dla okraszenia tekstu wstawiam jedno zdjęcie
stacja Mokrsko-Szosa i "nasz" samowarek" na trasie
kojarzy może ktoś ten budynek z wysokim kominem zaraz za lokomotywą??Ferbik - 2007-07-19, 21:44 Grzegorz Nowak (W), za mało szczegółów na zdjęciu niestety... nie będę obstawiał, chociaż trasę kolejki znam Ferbik - 2007-07-19, 21:57 To może być cegielnia w Mokrsku, ale głowy nie daję.Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-19, 22:06 tutaj mapa trasy Wieluńskiej Kolei Dojazdowej
http://mapa.kolej.one.pl/index.php?id=2650alef - 2007-07-20, 07:11 Zdjęcie to prawdopodobnie Ożarów.yampress - 2007-07-20, 14:33
ourson napisał/a:
. Pamiętam przecież kolejkę, a ślad po torach usunięto przecież niedawno.
torów to już nie ma ładnych parę lat. będzie z 10. wieć nie wiem czy to tak niedawno było.karcia - 2007-07-20, 14:46 Wybrałam się dziś w wolnej chwili na małą wycieczkę rowerową
i zrobiłam kilka zdjęć obiektu, który do dziś przypomina o istnieniu ciuchci.
A jest to most znajdujący się na polach, gdzieś tak między
Turowem, Chotowem i Zwiechami.
Może po fotkach ktoś go skojarzy, bo jest widoczny z drogi.
Miejsce trudno dostępne, nie można tam nawet rowerem dojechać, bo wokół pełno chwastów. W pewnym momencie kończy się "polny szlak" po prostu,
ale jakoś dotarłam.
1. Zbliżam się do mostu, stoję w miejscu, gdzie kiedyś było wyżej i właśnie tu przejeżdzała ciuchcia.
2. A to już sam most -
3.
4.
5.
Przy okazji przeprowadziłam krótki wywiad środowiskowy, z którego wynika,
że wielu okolicznych mieszkańców jeździło ciuchcią na jagody do Ożarowa. Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-20, 15:58 Karcie - zdjęcia i most bomba!!!!
nie wiedziałem, że tam jest - oczywiście masz pomógł
a gadając z Febrikiem n/t starego zdjęcia ciuchci i budynków za nią, to przyszedł mi pomysł pewien...
a na ostatni, po 20 latach kurs ciuchci z Wielunia do Praszki - bez niej
na rowerach, na piechotę - sprawa do dogadania...
zwłaszcza ze Ferbik zna trasę ciuchci
co Wy na to?alef - 2007-07-21, 09:40 Jeśli chodzi o wycieczkę rowerową trasą cuchci to dajmy sobie z tym spokój. Trasa jest w zasadzie nieprzejezdna zwłaszcza teraz po opadach deszczu. Jedyny rozsądny odcinek trasy to Chotów - Mokrsko, który jest aktualnie drogą dojazdową do pól. Trasa od Ożarowa przez las do Praszki jest tak zakrzaczona, że jechać się nie da. Sprawdziłem to w maju.yampress - 2007-07-21, 16:19 dziwi mnie, że jeszcze złomiarze go nie rozmontowali.pewnie się nie dało...
mostek super :]Silvo - 2007-07-21, 16:55 To tak niedaleko mnie a ja nic o nim nie wiem. Nastepnym razem zwiedze go i psrykne kilka fotek!Krzysztof - 2007-07-22, 08:36 Grzesiu, to zdjęcie nie pasuje mi do stacji Mokrsko-Szosa.
Na 99% jestem pewien, że to jest przejazd w Chotowie, a budynek za ciuchcią, to, jak dobrze pamiętam, cegielnia w Chotowie.
Nawet słup, wystający zza kolejki stoi tam do dziś.
Jak dobrze pamiętam, to w Mokrsku tory, po obu stronach drogi, szły w "tunelu" drzewek, nieopodal parku. Z jednej strony budynki, z drugiej park skutecznie uniemożliwił by cyknięcie takiego zdjęcia.alef - 2007-07-22, 20:22 Parę fotek z niedzieliGrzegorz Nowak (W) - 2007-07-22, 21:05 hmmm...
alef - gdzie te zdjęcia??
Krzysztof- spierać się nie będę, taki opis jest na zdjęciu - ale zawsze może być błędny...alef - 2007-07-23, 08:17 Już są, były trochę za "ciężkie" więc musiałem je odchudzić.
Parę słów komentarza. Zdjęcie zrobione jest z drogi asfaltowej (tak mi się wydaje). Przed ciuchcią jest wolny plac. W Chotowie jest droga asfaltowa od bardzo dawna, jednakże od strony drogi w kierunku cegielni nigdy nie było wolnego miejsca przy torach. Słupy telefoniczne idą daleko w polach, z miejsca przecięcia lini telefonicznej z drogą ciuchcia nie była by widoczna. W Ożarowie jest dużo miejsca przy torach jednakże nie było tam asfaltu (teraz jest - od 2 lat). Ponadto powinno być widać na zdjęciu wieżę kościoła. Wnioskuję, że zdjęcie było wykonane w innym miejscu, prawdopodobnie w Wieluniu. Sprawdzę to dzisiaj.
Wczoraj przejechałem duży kawałek trasy kolejki. Na trasę wjechałem przed Chotowem na skrzyżowaniu z drogą Kurów - Chotów. Do Chotowa droga sucha nieco zapiaszczona, Chotów - mokrsko droga sucha brak mostka zmusza bo małego objazdu przejazd bez problemów, Mokrsko - Komorniki trochę błota zaraz za Mokrskiem da się przejechać, Komorniki - Ożarów przejazd bez problemów trochę piachu, Mokrsko - Aleksandrów początek jak na zdjęciu póżniej ścieżka. Kilometr przed Aleksandrowem droga przejezdna tylko dla Ferbika. Ja sobie odpuściłem, wyjechałem na trakt Ożarowski i wróciłem do Ożarowa na odpustowe piwoGrzegorz Nowak (W) - 2007-07-23, 09:04 rewelacja alef!!
oczywiście najsmakowiciej wyglądają jerzyny
a tak serio - ostatnie zdjęcie jakie wstawiłeś jest dość podobne do tego starego z ciuchcią, co prawda nie ma tam stodoły i drzew, ale przecież nie wiedomo kiedy tamto było robione...
każda inna kocepcja jest cenna, zwłaszcza że można ją łatwo sprawdzić poprzez wizję w terenie...
sama wycieczka genialna, aż troszeczkę zazdroszczę
jak tylko będę w Wieluniu postaram się skorzystać z opisu trasy
a na razie masz - pomógł Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-23, 09:07 acha, i jeszcze tylko jedna uwaga - co do jakości zdjęć - chyba lepiej nie zmniejszać ich kompresji, tylko zmnieszyć ich wymiar - powinny mieć lepszą jakość
pozdr!alef - 2007-07-23, 19:50 Jutro (albo dziś w nocy) recop wstawi nieco zdjęc z "Kolei małych i duzych. Podrzuciłem mu materiał, obiecał, że zeskanuje jak tylko złapie "ostrość". Na razie poszedł łapać. Właściciel zdjęć z ostaniego kursu też obiecał zdjęcia na jutro. Biletów z przedostatniego kursu szukają wszyscy w rodzinie, na razie bez skutku, chociaż..... do poszukiwań włączyła się alefowa a to dobrze wróży poszukiwaniom.Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-24, 07:54 widzę, że wchodzimy na "wyższy poziom" zainteresownia tematem
proszę w imieniu forumowiczów podziękować Pani Małżonce reecop - 2007-07-25, 17:54 Źródło:
kilka fotek z dwumiesiecznika "Koleje Male i Duże" nr 6/2001 z 6.11.2001
Tytuł artykułu:
"Wieluńska kolej wąskotorowa"
Jak bede miec chwile to dorzuce jeszcze kilka
wstawiam link dla osób zainteresowanych zakupieniem tego numeru
zostału już ostatnie numery!!!
GN (W) magazyn Koleje Małe i Duże nr 6/2001 (z w/w artykułem) jest jeszcze do nabycia u Wydawcy dwumiesięcznika http://www.kmd.pl/stopka.php
poniższe zdjęcia pochodzą z tego artykułuyampress - 2007-07-25, 20:51 budynek z ostatniego zdjęcia jeszcze istnieje i został przerobiony na dom mieszkalnyreecop - 2007-07-25, 21:25 i jeszcze kilka foteczek / mam nadzieje, ze do jutra dotra do mnie zdjecia z ostatniego kursu naszej kochanej ciuchci. Bileciki z ostatniego kursu ciuchci ciagle szukam. Jak znajde to odrazu wrzuce skany hihi
Źródło: "Koleje Male i Duże" nr 6/2001 z 6.11.2001
Tytuł artykułu:
"Wieluńska kolej wąskotorowa"
wstawiam link dla osób zainteresowanych zakupieniem tego numeru
zostału już ostatnie numery!!!
GN (W) magazyn Koleje Małe i Duże nr 6/2001 (z w/w artykułem) jest jeszcze do nabycia u Wydawcy dwumiesięcznika http://www.kmd.pl/stopka.php
poniższe zdjęcia pochodzą z tego artykułuJaro - 2007-07-25, 21:33 reecop, te zdjęcia to prawdziwe perełki, dobra robota Grzegorz Nowak (W) - 2007-07-25, 21:39 widzę, że trzeba KONIECZNIE mieć ten artykuł!
na pocieszenie moge powiedzieć że jest jeszcze dostępny u wydawcy, za cenę ciut niższą niż na allegro, ale - uwaga - ostatnie numery !
"dworzec" w Chotowie czy przystanek w Komornikach - niesamowite!!
no i wiadomo skąd jest rysunek
fajny jest też ten parowozik Orenstein & Koppel na ostanim zdjęciu...
sklejałem kiedyś na okładkę coś podobnego dla GPM-u ( http://www.gpm.pl/index.p...dukt&edycja=382 ) , ale tamten był z cukrowni Nakło i tor 600..Ferbik - 2007-07-26, 11:17 Ile bym dał, żeby tamte czasy wróciły...cogito - 2007-07-26, 17:08
Ferbik napisał/a:
Ile bym dał, żeby tamte czasy wróciły...
I ja również. Dość często jeździłem tą ciuchcią do Mokrska lub Chotowa. Jaka to była frajda! Pamiętam przygodę, gdy pewnego razu spóźniłem się na pociąg. Już wchodziłem na peron i zobaczyłem tylko, jak ostatni wagon opuszczał teren dworca. Nie pozostało mi nic innego, jak udać się w podróż pieszo. Ścieżką obok torów. Doszedłem wówczas do Chotowa i dalej "odbiłem" w kierunku Maręży. Bo właśnie tam się udawałem.
A to było..... oj, nie pamiętam kiedy. To bardzo odległa przeszłość. W każdym bądź razie wówczas chodziłem jeszcze do podstawówki.
Jestem wdzięczny, że przywołaliście ten temat. Dzięki temu we wspomnieniach powróciła moja młodość. Z łeżką w oku.
Byc może to zaważy o mojej decyzji, aby jeszcze w te wakacje odwiedzić Wieluń. Dawno tam nie byłem.
Sedecznie Was Wszystkich pozdrawiam.
*w każdym raziealef - 2007-07-26, 19:14
cogito napisał/a:
Byc może to zaważy o mojej decyzji, aby jeszcze w te wakacje odwiedzić Wieluń. Dawno tam nie byłem..
Daj znać kiedy się pojawisz, komitetu powitalnego pewnie nie będzie ale.... . Miło będzie Cię spotkaćglizda - 2007-07-26, 19:54 Ja pamiętam jak przez mgłę jak z klasą z naszą wychowawczynią wybralismy sie na wycieczkę właśnie tą ciuchcią To było tak dawno...yampress - 2007-07-26, 20:02
Ferbik napisał/a:
Ile bym dał, żeby tamte czasy wróciły...
pojeżdziłoby się Ferbik ciuchcią Asiunia - 2007-07-26, 21:51 Zazdroszcze tym co pamiętają tą ciuchcie i tym którzy nią jezdzili, też bym chciała tu sobie powspominać o niej, a jakby nie ten temat to bym sie nawet o tym nie dowiedziała, że taka była. Pytałam rodziców o nią, to mama nawet nie wiedziała o jej istnieniu, a tata wiedział ale nie jechał ani razu...Jaro - 2007-07-26, 23:15 Widzisz Asiunia, co można się dowiedzieć od rodowitych Wieluniaków , jest jeszcze tu na forum wiele fascynujących tematów z historii naszego miasta, które też warto sobie od czasu do czasu odświeżyć a i niejednokrotnie zabłyśniesz ciekawą wiedzą przed swoimi rówieśnikami.
Pozdrawiam i naprawdę masz czego żałować, że nie miałaś nigdy tej okazji jeździć tą ciuchcią, frajda była niesamowita alef - 2007-09-13, 18:44 Grzesiu przeslij mi na katamir@wp.pl dokładne w większej rozdzielczości zdjątko jakw załączniku. Chyba wiem gdzie zrobiono to zdjęcie. Wszysko wskazuje na Wieluń. Postaram się wydobyć z niego nieco szczegółów króre pomogą ostalić miejsce fotografowania. Podaj ewentualnie nr Mlodego Technika (bo odnoszę wrażenie, że tam było publikowane zdjęcie), możemam ten egzemlarz.Grzegorz Nowak (W) - 2007-11-27, 17:28 pojawił się model Px 48 z oznaczeniem m.in. 1770 - czyli tej ciuchci co stoi jako pomnik w Praszce
więcej zdjęc tu http://www.modelik.pl/ind...gale_mist_30_07
a sam model jest do nabycia w wydawnictwie Modelik http://www.modelik.plroxygosia - 2007-11-30, 15:43
Czesc, to moj pierwszy post na tym forum. Ja tez pamietam ciuchcie ale glownie ze tej strony ze strasznie kopcila! Dom moich rodzicow stal tuz kolo torow i zawsze po przejezdzie ciuchci w domu bylo czuc dym. Pamietam jak mama zawsze narzekala ze firanki trzeba prac co miesiac bo tak sie brudzily od tego dymu Ale pamietam tez wycieczki szkolne na grzyby i spacery wzdluz torow - byla tam kiedys fajna sciezka - stare dobre czasy gdy nikt sie wtedy nie bal chodzic nawet po zmroku do parku itp. Tak wiec koniec wielunskiej ciuchci ogladalam z okna naszego domu. Zaluje tylko ze nie zrobilam jej zadnych zdjec, ale kto wtedy mial aparat i kto by pomyslal ze pewnego dnia bede z nostalgia wzdychac za kopcaca ciuchcia?!
I przy okazji chce dodac ze to bardzo fajny pomysl z tym forum. Od paru juz lat mieszkam za granica i brakowalo mi miejsca gdzie mozna poczytac o wydazeniach w Wieluniu az natknelam sie na ta strone!
pozdrawiam!bob_mistrz - 2008-02-03, 15:48 W planach na najbliższe lata (2008-15) jest odtworzenie trasy naszej kolejki poprzez stworzenie ścieżek rowerowych w obrębie gminy Mokrsko, jest już to ujęte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, i wkrótce miejmy nadzieję plany przerodzą się w czyny Grzegorz Nowak (W) - 2008-02-03, 16:30 O! twiggy - 2008-02-03, 17:29 Kilka parowozów zostało zezłomowanych, kilka stoi sobie jako eksponaty. Ten z Praszki nie wygląda najlepiej, ale jeden prezentuje sie bardzo ładnie:
(fotke ukradłem ze strony http://www.tabor.wask.pl/...z.php?&id=50676Długi - 2008-02-06, 12:59 http://wiadomosci.onet.pl/77297,8,5,pokaz.htmlIzabela - 2008-02-09, 22:48 Ciuchci niestety nie pamiętam ale dużo niej słyszałam Jakub - 2008-03-10, 21:29 Witam! Jestem miłośnikiem kolei z Kluczborka. Kilka razy wybrałem się rowerem na zwiedzanie śladów po kolejce w okolicach Praszki i miejscowości Kowale. Trochę tego, wbrew pozorom, się zachowało; zdjęcia z września 2006 roku:
Most kolejki między stacjami Praszka Wąskotorowa a Praszka Zawisna
Budynek stacji Praszka Wąskotorowa i fragment toru, na którym stał kiedyś Px, który stoi teraz w okolicach rynku.
Były przejazd kolejowy przy stacji Praszka Wąskotorowa (widok w stronę Kowali)
Wyraźnie zarysowany nasyp kolejki w miejscowości Kowale
Miejsce, w którym kończą się tory linii Olesno - Praszka, w tle widoczny most z pierwszego zdjęcia. Domyślam się, że tory kolejki biegły tak, jak chodnik.
Jeszcze taka ciekawostka z tematyki wąskich torów - do niedawna istniała kolejka zakładowa o rozstawie 600 mm w cegielni Boroszów (linia Praszka - Olesno). Miała mniej więcej 1 km, prowadziła od zakładu do wyrobiska gliny. Do dzisiaj zachowały się fragmenty torów, wyciągarka, wagoniki. Ciekaw jestem, czy istniały/istnieją jeszcze inne tego typu kolejki na tym terenie. Mogę zamieścić fotki z Boroszowa, tego co się zachowało, jeśli chcecie, drodzy forumowicze. Pozdrawiam Archdevil - 2008-03-10, 21:48 Jakub, dzięki Ci wielkie za te zdjęcia! Już wiem, gdzie się muszę wybrać w najbliższym wolnym czasie alef - 2008-03-11, 08:19 Jakub, jakbyś był zainteresowany to zapraszam na wycieczkę rowerową trasą kolejki. Ja jeszcze pamiętam cały przebieg trasy, dodam, że po trasie kolejki biegnie polna droga, przejezdna dla rowerów w suchym okresie.ourson - 2008-03-11, 08:50
Jakub napisał/a:
eszcze taka ciekawostka z tematyki wąskich torów - do niedawna istniała kolejka zakładowa o rozstawie 600 mm w cegielni Boroszów (linia Praszka - Olesno). Miała mniej więcej 1 km, prowadziła od zakładu do wyrobiska gliny. Do dzisiaj zachowały się fragmenty torów, wyciągarka, wagoniki. Ciekaw jestem, czy istniały/istnieją jeszcze inne tego typu kolejki na tym terenie.
Wydaje mi się, że w cegielni za Wieruszowem (jadąc od strony Wielunia DK 8 ) jest taka kolejka jeszcze.Silvo - 2008-03-12, 17:12 Zdjecia Jakuba sliczne. Szkoda ze u nas nie zachowaly sie takie tory. Bardzo slicznie one wygladaja. U nas sa ladna te co biegna do Cukrowni Wielun. Bardzo sliczne Stefan - 2008-03-12, 17:19 Tej fotki na tym Forum nie widziałem (odnalazłem ją z opisem - pożegnalny kurs)Silvo - 2008-03-12, 17:30 ooo to jest pieknosc! stefan_pol, dzieki!!atajchert - 2008-04-13, 20:38 Temat postu: wieluńska kolej wąskotorowaWitam wszystkich po raz pierwszy,
Tak na marginesie - do cukrowni w latach 1916 - 1928 prowadziła wąskotorowa bocznica linii Praszka - Wieluń.
pozdrawiam wąskotorowo
AndrzejStefan - 2010-07-14, 21:45
NTO napisał/a:
Muzeum Kolejnictwa chce zabrać Praszce zabytkową ciuchcię
30 czerwca 2010
Mirosław Dragon
Warszawskie muzeum zarzuca, że ciuchcia jest zdewastowana. Praszkowianie odpierają, że to oni uchronili kolejkę przed zniszczeniem i zapowiadają, że ciuchci nie oddają.
Muzeum Kolejnictwa w Warszawie chce zabrać jeden z symboli Praszki, kolejkę wąskotorową, która kiedyś kursowała na trasie z Praszki do Wielunia, a dzisiaj stoi w ogrodzie muzealnym w centrum miasta.
W ubiegłym tygodniu do Praszki przyjechał Krzysztof Chałupiński, wicedyrektor Muzeum Kolejnictwa w Warszawie.
Postawił ultimatum: albo lokomotywa z wagonem zostanie do końca września wyremontowana, albo odjedzie z Praszki.
- Nie oddamy naszej ciuchci - mówi Irena Szczepańska, dyrektorka Muzeum w Praszce. - Serce by mi pękło, gdyby Praszka straciła tę kolejkę.
- Ten tabor jest w tak strasznym stanie, że kolejnej zimy może nie przetrzymać, zamieni się w ruinę - mówi Chałupiński.
- Przez 23 lata Muzeum Kolejnictwa nie interesowało się kolejką, a teraz daje nam dwa miesiące na remont! - mówi oburzony burmistrz Jarosław Tkaczyński. - Tymczasem ta kolejka byłaby już dawno rozkradziona i zdewastowana, gdybyśmy nie przenieśli jej do muzeum.
- Praszka przygotowuje harmonogram remontu kolejki na żądanie Muzeum Kolejnictwa
- Praszkowską ciuchcię chce zabrać starostwo powiatowe w Miliczu na Dolnym Śląsku
- Po ostatnim kursie w 1987 roku kolejka została po prostu na dworcu w Praszce i niszczała - mówią praszkowianie i opowiadają, jak wyglądało przewożenie kilkudziesięciotonowego taboru do centrum miasta.
Uważam że powinna zostać w Praszce, a jedyna przeprowadzka jaką bym dopuszczał to do Wielunia . Generalnie powinna zostać na tym terenie.dobrzyn - 2010-07-16, 22:12 Kochani Wielunianie!
Jestem rodowitym zduńskowolaninem i chociaż Waszą kolejkę znam tylko ze starych zdjęć, to czuje do niej ogromny sentyment.
Ostatnio będą w Waszym mieście zauważyłem, że na śladzie torowisk stacji Wieluń Wąskotorowy powstaje ulica.
Stad mój pomysł, a nawet apel.
Postarajcie się zorganizować, uderzyć gdzie trzeba w UM i nazwijcie ta powstającą ulice Wąskotorową. Myślę, że będzie to godziwy sposób odwdzięczenia się kolejce, zostawienia po niej trwałego śladu dla potomnychMrówek - 2010-07-16, 22:41 Się robi:) Ta nazwa jest już od kilku latdobrzyn - 2010-07-17, 00:27 Znalazłem nawet na zumi. Jest, faktycznie. Piękna sprawa mieszkać przy takiej ulicy. Cała sybiraków mogłaby się tak nazywaćjakub_sadowa - 2010-08-02, 11:04 Ostatnio odwiedziłem kolejkę wąskotorową w Rogowie iż jestem fanem kolei. po przejażdżce z Rogowa do Białej rawskiej i z powrotem coś skusiło mnie by obejrzeć sobie ich tabor. Zaskoczyło mnie to gdy spytałem się skąd pochodzi ten drewniany pług odśnieżający, a on odpowiedział mi że z wieluńskiej kolei dojazdowej.
adres: http://kolejrogowska.pl/?page_id=361Stefan - 2010-10-20, 17:06 Ciąg dalszy, planów dotyczących składu, który kursował na linii Praszka - Wieluń:Jaro - 2015-07-28, 21:32
Cytat:
Praszka: trwają prace renowacyjne taboru kolejki wąskotorowej
W wagoniku nie ma szyb, ławek i pozostałego wyposażenia, w ściankach i podłodze powycinane są dziury, a w kabinie lokomotywy podłogi nie ma w ogóle. Część taboru kolejki wąskotorowej, która kursowała pomiędzy Wieluniem a Praszką, będącej obecnie pod opieką praszkowskiego muzeum, przypomina zdemolowany wrak. Ale spokojnie, to nie efekty działań wandali, ale celowe zabiegi mające na celu odrestaurowanie zabytkowego składu. Udało się zdobyć pieniądze na ten cel i od kilkunastu dni nad nowym wyglądem popularnej „ciuchci” pracuje ekipa remontowa.
Zbigniew Szczerbik, dyrektor Muzeum w Praszce:
- To będzie niewątpliwie atrakcja dla naszej gminy, chociażby z tego powodu, że tego typu taborów na terenie województwa opolskiego jest niewiele, a w zbiorach muzealnych to jest jedyny - na terenie oczywiście województwa opolskiego, czy chociażby historycznej Ziemi Wieluńskiej.
Dzięki władzom gminy, dzięki mieszkańcom i firmom, udało się uratować ten zabytek i zatrzymać go w Praszce, później przenieść go tutaj na plac muzealny oraz pozyskać do zbiorów Muzeum w Praszce, a w tamtym roku ówczesna dyrektor muzeum pani Irena Szczepańska, złożyła wniosek do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego o dofinansowanie kompleksowej konserwacji tego zabytkowego taboru kolejki wąskotorowej. Wniosek przeszedł weryfikację i uzyskaliśmy dofinansowanie w kwocie 75 tysięcy złotych. Do tego remonty dołożyła się także Gmina Praszka w kwocie 45 tysięcy.
Za wspomniane 120 tysięcy złotych do końca października tego roku kolejka zyska nowe oblicze. Po przeprowadzeniu prac będzie wyglądać tak, jakby przed chwilą opuściła fabrykę.
Przekazanie jej do ponownego zwiedzania nastąpi 11 listopada podczas gminnych obchodów Święta Niepodległości. Do tego czasu mieszkańcom Praszki pozostanie oglądać zasłonięty plac i nasłuchiwać odgłosów pracy. A tej jest sporo. Obecnie wagonik i lokomotywa pozbawione są zniszczonych elementów wyposażenia wnętrz - w wagoniku nie ma ławek, zdemontowane są drzwi i okna, w lokomotywie praktycznie nie ma podłogi. Słychać szlifierki i cięcie blach.
- Chodzi o to, by po pierwsze usunąć wszystkie te najbardziej zniszczone, skorodowane elementy, które trzeba uzupełnić, po drugie dojść do tych elementów, ponieważ cały ten zabytkowy tabor będzie piaskowany. Trudno byłoby piaskować go tylko z zewnątrz, a wewnątrz zostawić, bo to by nie miało sensu. Za jakiś czas rdza i ponowne zniszczenia by dały o sobie znać.
Po przeprowadzonej renowacji zwiedzający będą mogli usiąść w wagoniku na oryginalnych ławkach, po wejściu do budki maszynisty poczuć klimat dawnych lat świetności lokomotywy.
Ostatni kurs kolejki miał miejsce 31 sierpnia 1987 roku.
Dodajmy, że prowadzone prace zapisane są w projekcie: „Konserwacja zabytkowego taboru kolejki wąskotorowej w Praszce. Nasze dziedzictwo kulturowe”
realizowanego dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Dziedzictwo Kulturowe, priorytet nr 2 „Wspieranie działań muzealnych”.
Ferbik - 2015-09-12, 19:48 Niezmiernie miło mi jest poinformować, że 20 września w niedzielę nastąpi Inauguracja Trasy Rekreacyjnej Szlakiem Wieluńskiej Kolejki Wąskotorowej.
Mimo, że władze Praszki, Wielunia i Mokrska skrzyknęły się w tym temacie, to na inaugurację wyrusza tylko ekipa z Morkska i Praszki, ale ja postanowiłem to zmienić. Dorzucamy się do imprezy naszą obecnością, a szczegóły poniżej:
Zapraszamy wszystkich chętnych na imprezę związaną z inauguracją ścieżki rekreacyjnej Szlakiem Wieluńskiej Kolejki Wąskotorowej. Inauguracja połączona będzie przejażdżką rowerową trasą biegnącą po dawnym torowisku „ciuchci”. Gmina Mokrsko wspólnie z gminami Praszka i Wieluń podjęła się trudu udrożnienia dawnej linii kolejowej i przekształcenia jej w trasę rekreacyjną. Trasa tworzona jest z myślą o użytkownikach pieszych, rowerowych i konnych.
Inauguracja odbędzie się 20 września o godzinie 9.00. Na ten moment trasa ma być udrożniona (wykoszona, zasypane dziury) oraz oznakowana tablicami informacyjnymi przypominającymi historię kolejki wąskotorowej. W przyszłości trasa będzie utrzymywana w przejezdności, jak również będą czynione starania, by pozyskać środki na poprawę jej nawierzchni, tak by stała się klasyczną ścieżką rowerową.
Startujemy rowerami z Wielunia o godz. 9.00 sprzed dawnego budynku stacji kolejowej przy ul. Sybiraków.
Dojeżdżamy szlakiem wąskotorówki do Morska przed godz. 10 i stamtąd ruszamy z grupą z Mokrska do Ożarowa, gdzie przewidziane jest spotkanie z uczestnikami imprezy z gminy Praszka, przy wspólnym ognisku. Wszystkich chętnych serdecznie zapraszamy. Po inauguracji w Ożarowie mamy plan przejechać szlakiem kolejki do Praszki i wrócić do Wielunia.
Także jak ktoś ma ochotę, trochę sił, żeby popedałować i wolną niedzielę za tydzień, serdecznie zapraszam, bo ja w tej trasie się zakochałem dislike - 2015-09-23, 16:23 Udrozniona... ale zeby oznaczyc ze most miedzy Turowem(Zwiechami) a Chotowem jest nieprzejezdny i trzeba go objechac to juz pomyslunku nie wystarczylo.Ferbik - 2015-09-23, 17:02 dislike, trzeba było wybrać się z nami na inaugurację, to byś wiedział dislike - 2015-09-23, 17:28 Mialem zamiar ale troche mnie pogoda odstraszyla a poza du.. mnie bolala po 50km w sobote (czesciowo po dziurach).
A ci do tego mostu to zaskoczenia wielkiego nie bylo, kiedys jechalem po sladach ciuchci - wtedy razem z rowerem przelazlem przez ten kanal Ferbik - 2015-09-23, 18:22 Tylko na początku września dało się przejść. Tydzień przed inauguracją i w niedzielę inauguracyjną woda już była wyższa. Nieprzejezdny jest jeszcze most między Chotowem a Mokrskiem, ale tam wbito drzewce i oflagowano.Grzegorz Nowak (W) - 2016-11-18, 07:02 film nagrany w połowie lat 80-tych
https://www.youtube.com/w...I&feature=sharepatryket22 - 2016-11-29, 21:30 Tymczasem wydawnictwo Eurosprinter ponownie wypuszcza do druku wydanie o niniejszej wąskotorówce:
https://www.eurosprinter....ii-wydanie.html
W sumie dobry pomysł na święta Jaro - 2016-12-04, 13:34
BOMBA, świetna pamiątka tamtych czasów! cogito - 2017-01-16, 18:04 To wspomnienia mojej młodości, gdy tą kolejką jeździłem do Chotowa lub Mokrska. Kiedyś spóźniłem się na pociąg i dotarłem na stację, zobaczyłem tył ostatniego wagonu. Niezrażony tym, poszedłem nad torami pieszo do Chotowa i później dalej przez Słupsko na Maręże.
Dzięki temu filmikowi odżyły moje wspomnienia. Jaro - 2017-01-30, 21:17 Zachowują się jeszcze gdzieś takie "perełki"
po prostu,
